Jak to się ma do dzisiejszej rzeczywistości?

Nastolatki w wieku 13-18 lat zyskali nową umiejętność - szybkie czytanie, co jest wynikiem ich częstych interakcji z mediami społecznościowymi. Choć ich umiejętność pisania na komputerze i odręcznie może być ograniczona, to pisanie na smartfonach przynosi im zaskakujące rezultaty. W ich świecie język pisany stał się istotnym narzędziem komunikacji.

Jednakże podczas rozmów z badanymi nastolatkami wyłania się smutny obraz. Ich relacje międzyludzkie są martwe, a oni sami czują się osamotnieni w tłumie. Badania, na które powołuje się m.in. Fundacja Unaweza, ujawniają niską samoocenę wśród młodych Polaków. Niepokojące dane wskazują, że aż 8,8% dzieci w Polsce rozważało samobójstwo, co przekłada się na ok. 340 tysięcy młodych ludzi, i to w obliczu rosnącej liczby książek z kategorii young adult, które podejmują trudne tematy dotyczące młodzieży.

Dlaczego tak się dzieje? Czyżby pandemia i związana z nią pandemia izolacja przyczyniły się do zaostrzenia tych problemów? Młodzi ludzie czują się bardziej wyobcowani, a nauczyciele, a nawet rodzice często postrzegają to jedynie przez pryzmat studiów zdalnych.

Jednak głęboki problem leży w tym, że w rzeczywistości relacje między młodzieżą a dorosłymi uległy degradacji. Potrafią oni doskonale udawać w mediach społecznościowych. Czego się boją? Hejtu, odrzucenia, a także krytyki ze strony rówieśników. Nauczyciele także czują się zagubieni w nowej rzeczywistości, a szkoła zamiast być miejscem wspólnej nauki, stała się obszarem osamotnienia i obojętności.

Na rynek trafiły książki, które próbują odzwierciedlić te emocje, opisując wyzwania związane z dojrzewaniem, miłością i relacjami z rówieśnikami. Literatura young adult staje się dla młodzieży sposobem na wyrażenie swoich lęków, pragnień, a także wskazówką do zrozumienia siebie.

Z danych wynika także, że młodzież nie chce dzielić się swoimi problemami z rodzicami, obawiając się ich reakcji. Chłoną treści popkulturowe, które stają się dla nich formą uznania i akceptacji. Zjawisko to dostrzegają także na rynku wydawniczym, który odpowiada na zapotrzebowanie młodego pokolenia na literaturę buntu i emocji. Interesują się oni także przedmiotami, które mogą budować ich tożsamość i status społeczny, takimi jak modne ubrania czy kolekcjonerskie buty.

Zatem nic dziwnego, że nastolatki spędzają dużą część swojego czasu online, gdzie czują się bardziej bezpiecznie, niż w klasie szkolnej. Problem wyobcowania, samotności i niskiej samooceny jest zaledwie wierzchołkiem góry lodowej w złożonej problematyce związanej z dorastaniem w erze cyfrowej. Dlatego potrzeba otworzyć się na rozmowę i zrozumieć, że każdy z nich potrzebuje bycia wysłuchanym i zaakceptowanym.

Literatura young adult może stać się mostem między pokoleniami, a także efektywnym narzędziem do zrozumienia i wsparcia młodych ludzi w ich trudnych emocjonalnych zmaganiach. Warto zwrócić uwagę na to, co dzieje się w ich świecie, aby móc nawiązać z nimi szczerą i autentyczną relację.