Pierwsze spojrzenie na statystyki dotyczące mieszkań w Polsce może dawać nadzieję, ale rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona. Choć liczby mogą wydawać się obiecujące, wiele mieszkań pozostaje niewykorzystanych, a niektóre z nich są puste. Optymizm studzą także przerażające dane o przeludnieniu — w 2023 roku wskaźnik ten wyniósł 33,9%. To wciąż dużo, mimo że w porównaniu do końca 2014 roku, kiedy osiągnął 42,2%, sytuacja znacząco się poprawiła.

Kolejnym istotnym wskaźnikiem jest gęstość zaludnienia, która obrazuje przeciętną liczbę osób na jedno mieszkanie. W 2023 roku krajowa średnia wynosiła 239 osób, a w miastach na każde 100 mieszkań przypadało średnio 209 mieszkańców, podczas gdy na wsiach wskaźnik ten był wyższy i wynosił 301.

Jak pokazuje raport GUS, sytuacja mieszkaniowa w Polsce ulegała znacznej poprawie w ostatnich dziesięciu latach, chociaż problemy nadal istnieją. Najwięcej mieszkań znajduje się w województwie mazowieckim, a kolejno w Śląskiem, Wielkopolsce i Dolnym Śląsku. Z kolei najmniejszy przyrost mieszkań odnotowano w Opolszczyźnie.

Interesującym zjawiskiem jest również przyrost mieszkań w poszczególnych regionach. Największy wzrost odnotowano w województwach pomorskim, małopolskim i wielkopolskim. W pomorskim i wielkopolskim większość budów miała miejsce na terenach wiejskich, natomiast w małopolskim więcej nowych mieszkań powstało w miastach.

Na koniec roku 2023 średnia wielkość mieszkania w Polsce wyniosła 75,5 m², co oznacza wzrost o 0,2 m² w porównaniu z rokiem poprzednim. Co zaskakujące, mieszkańcy wsi cieszyli się średnio większymi lokalami, które były o 32,9 m² większe niż te w miastach — 97,8 m² na wsiach w porównaniu do 64,9 m² w miastach.

Jednak nadal istnieją poważne braki w podstawowym wyposażeniu mieszkań. Na końcu 2023 roku 2,2% mieszkań nie miało dostępu do wodociągu, 4,8% nie miało ubikacji, a aż 6,2% mieszkań nie posiadało łazienki. Sieć gazowa była dostępna jedynie w 58,9% mieszkań, co stawia Polskę w trudnej sytuacji porównując do zachodnich sąsiadów.

Warto zauważyć, że pomiędzy miastami a wsiach występują ogromne dysproporcje w dostępie do podstawowych instalacji. Na koniec 2023 roku różnica w dostępie do sieci gazowej wynosiła aż 39,9 pkt. proc., w łazienkach 8,2 pkt proc., a w ubikacjach 6,3 pkt proc. Te liczby pokazują, jak wiele pracy jeszcze przed nami w kontekście poprawy warunków mieszkalnych w Polsce. Czy rząd podejmie konkretne działania, aby zlikwidować te luki? To pytanie, które z pewnością pełne rozwiązania klasycznych problemów społecznych nie będzie miało prostej odpowiedzi.