W najnowszych badaniach przeprowadzonych przez profesor Ella Been z Ono Academic College oraz doktora Omry Barzilai z Uniwersytetu w Hajfie odkryto fascynujące różnice i podobieństwa w praktykach grzebalnych dwóch bliskich gatunków człowieka: neandertalczyków i Homo sapiens. W pierwotnym artykule analiza szczątków znalezionych w Ein Qashish (EQ3) rzuciła nowe światło na dotychczasowe teorie dotyczące pochówków w regionie Lewantu.

Naukowcy przebadali 17 grobów neandertalczyków i 15 grobów Homo sapiens, co pozwoliło im na porównanie zwyczajów związanych z pochówkami. Wyniki tych badań, opublikowane w prestiżowym piśmie L'Anthropologie, wskazują na wspólne cechy, takie jak chowanie zmarłych niezależnie od ich wieku czy płci, co daje dowód na pewne podstawowe ludzkie wartości w tym zakresie.

Co ciekawe, neandertalczycy częściej chowali niemowlęta, co sugeruje różnice w postrzeganiu życia i śmierci. Z tego samego okresu (MIS6–MIS3, czyli 191–57 tysięcy lat temu) nie odnaleziono pochówków Homo sapiens w jaskiniach, co wydaje się być niezwykłe. Wszystkie pochówki tego gatunku znajdowały się w pobliżu wejść do jaskiń lub w skalnych schronieniach, podczas gdy neandertalczycy preferowali pochówki wewnątrz jaskini, co może sugerować różnice w ich zwyczajach kulturowych.

Kolejną interesującą różnicą są wariacje w pozycjach, w jakich były składane ciała. Zmarli Homo sapiens byli zwykle układani w pozycji embrionalnej, podczas gdy neandertalczycy chętniej korzystali z różnych pozycji, co może odzwierciedlać indywidualne podejście do ceremonii pogrzebowej. Ponadto, w grobach neandertalczyków częściej występowały elementy naturalne, jak duże głazy, które pełniły rolę znaku miejsca pochówku.

Jednak to Homo sapiens w swoich grobach wprowadzali różnorodne przedmioty, takie jak muszle czy ochra, które nie były spotykane w grobach neandertalczyków. Ta różnorodność wskazuje na bogatszą symbolikę i praktyki religijne w kulturze Homo sapiens.

Badacze zauważyli, że około 50 000 lat temu nastąpił nagły spadek w liczbie pochówków. Co ciekawe, po wyginięciu neandertalczyków, zwyczaj grzebania zmarłych zanikł praktycznie całkowicie w Lewancie. Pochówki powróciły dopiero w późnym paleolicie, około 15 tysięcy lat temu, kiedy to pojawiła się kultura natufijska, związana z półosiadłym stylem życia społeczeństw myśliwych-zbieraczy.

Nowe badania dostarczają niezwykle cennych informacji na temat naszych przodków i ich zwyczajów. To nie tylko pozwala lepiej zrozumieć nas samych, ale także rzuca nowe światło na ewolucję rytuałów związanych z życiem i śmiercią. Na pewno temat ten będzie jeszcze niejednokrotnie badany, a odkrycia ze Lewantu mogą dostarczyć kolejnych przełomowych informacji o naszych dawnych krewnych.