Upadek Syrii, kraju, który Iran postrzegał jako „35. prowincję” swojego terytorium, staje się bolesnym ciosem dla Teheranu. W 2013 roku irański analityk Mehdi Taeb podkreślał, że w kontekście zagrożeń Iran stawia Syrię na pierwszym miejscu, nawet kosztem innych strategicznych obszarów, jak Chuzestan. Ta prioritizacja była związana z dążeniem do poszerzenia irańskich wpływów w regionie oraz stabilizacji reżimu Baszszara al-Asada.

Do zrozumienia wpływu, jaki upadek Syrii może mieć na Iran, warto zauważyć, że relacje tych dwóch państw były od dawna zbudowane na solidnych podstawach. Był to zawiązany sojusz oparty na wspólnych interesach politycznych i militarnych, który sięgał czasów wojny irackiej w latach 80. XX wieku, kiedy Syria wspierała Iran w walce przeciwko Iraku. Iran z kolei, utrzymując bliskie stosunki z Damaszkiem, miał nadzieję na wzmacnianie swoich wpływów w Libanie oraz na Bliskim Wschodzie.

Podczas wojny w Syrii Iran zaangażował się w pomoc militarną dla reżimu Asada, wysyłając żołnierzy z Korpusu Strażników Rewolucji, a także wspierając Damaszek finansowo i technicznie. Izraelskie naloty docierały do syryjskich celów, a Iran intensyfikował swoje działania w tym rejonie, widząc w tym kluczowy element obrony przed izraelską agresją.

Geostrategicznie Syria ma kluczowe znaczenie dla Iranu, który postrzega ją jako bramę do projekcji swojej władzy w Libanie, a także jako możliwą drogę do interakcji z Palestyną i Grupą Hamasu. Bez Syrii Iran ryzykuje odcięcie od Hezbollah w Libanie, co osłabia jego pozycję w regionie. Upadek reżimu Asada mógłby również zagrozić irańskim szlakom zaopatrzeniowym do Palestyny, szczególnie w kontekście izolacji międzynarodowej, a także blokady dostępu do niektórych krajów.

Dzięki wspólnym interesom, Iran i Syria zbudowały strategię obronną, a ich współpraca przyniosła zabezpieczenia, które utrzymały ich przyzwyczajenia do oporu przeciwko zachodniemu wpływowi. Ale teraz, z zawirowaniami, jakie niesie dla Teheranu sytuacja w Syrii, pojawiają się pytania o przyszłość irańskiej dominacji w regionie. Obecna niestabilność zagraża irańskim planom rozwoju wpływów oraz może wzmocnić sunnickie ugrupowania, które będą chciały wykorzystać zamieszanie do roszczeń i działań.

Należy również zauważyć, że Syria odgrywała rolę potencjalnego partnera gospodarczego dla Iranu. Wspólnie planowano projekty dotyczące transportu ropy i gazu przez Syrię do Europy, ale dotychczasowe wojny i międzynarodowa izolacja skutecznie utrudniły rozwinięcie tych planów. W odniesieniu do sytuacji gospodarczej, Iran ponosił ogromny koszt zaangażowania w Syrii, szacowany na około 15 miliardów dolarów rocznie.

W obliczu takich wyzwań, Iran musi zmierzyć się z kryzysem własnych wpływów regionalnych. Choć liderzy Teheranu dalej nawiązują do swej roli w obronie wartości muzułmańskich, to jednak obecna sytuacja może stać się punktem zwrotnym, prowadzącym do większej osłabienia ich pozycji na arenie międzynarodowej i potencjalnych perturbacji wewnętrznych. Mimo ryzykownych zmian, Iran może być zmuszony do spędzenia przynajmniej najbliższych lat na obronie swoich wpływów, stawiając opór nie tylko zewnętrznym wrogom, ale także rosnącej wewnętrznej opozycji.