Nauka

Zaskakujące ochłodzenie Oceanu Południowego: Czy zmiany klimatyczne mają inne oblicze?

2025-03-28

Autor: Ewa

Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Stanforda ujawniają zdumiewający fenomen – podczas gdy wiele oceanów doświadcza gwałtownego wzrostu temperatury związanego z globalnym ociepleniem, Ocean Południowy zdaje się schładzać. Choć na pierwszy rzut oka może to wydawać się sprzeczne z powszechnie przyjętymi teoriami, naukowcy wskazują na ciekawe przyczyny tego zjawiska.

Ocieplenie klimatu i chłodzenie Oceanu Południowego – jak to możliwe?

Według modelowania, Ocean Południowy powinien się ocieplać, jednak rzeczywistość pokazuje, że zjawisko ochłodzenia jest rzeczywistością. Earle Wilson, adiunkt nauk o Ziemi i główny autor badania, wyjaśnia, że dane dotyczące wody roztopowej oraz opadów były niedoszacowywane, co skutkowało nieścisłościami w prognozach.

Topnienie pokrywy lodowej Antarktydy prowadzi do zwiększonej ilości świeżej wody wpływającej do oceanu, co obniża jego zasolenie i gęstość. "Im bardziej świeża jest ta warstwa powierzchniowa, tym trudniej jest ją wymieszać z cieplejszymi wodami poniżej", dodaje Wilson. Sytuacja ta nie była brana pod uwagę w wielu nowoczesnych modelach, które mogą nie uwzględniać wpływu topnienia lodowców na cyrkulację oceaniczną.

Niedoskonałości w modelach klimatycznych

Nauka o zmianach klimatycznych jest trudnym zadaniem, z wieloma złożonymi elementami, które wpływają na aktualny stan środowiska. Modelowanie zmian tylko w Oceanie Południowym w ciągu ostatnich 40 lat sprawiało dużą trudność. Jest to jedno z miejsc, gdzie wyniki obserwacji często rozmijają się z modelami prognozującymi. Warto również zauważyć, że zachodzą tam dynamiczne zjawiska pogodowe takie jak La Niña, które dodatkowo komplikują sytuację.

Ocean Południowy odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu zmian klimatycznych, pochłaniając około jednej czwartej ludzkiej emisji dwutlenku węgla oraz przeważającą część nadmiaru ciepła. Zmiany temperatury powierzchni tego oceanu mają ogromne znaczenie dla globalnych wzorców pogodowych, wpływając na intensywność zjawisk takich jak El Niño i La Niña.

Zaskakujące odkrycia

Naukowcy byli zaskoczeni, że miejsca wpływu świeżej wody są dużo bardziej kluczowe, niż wcześniej sądzili. Zbadano, że świeża woda z topniejącej lodu w pobliżu Antarktydy ma większy wpływ na procesy oceaniczne niż woda deszczowa rozpryskująca się po szerokich obszarach oceanu. Takie odkrycia wznoszą nowe pytania o klimat i zmiany w jego systemie.

Analizując dane z lat 1990-2021, naukowcy stwierdzili, że nieuwzględnienie wpływu topniejącego lodu odpowiada za aż 60 proc. rozbieżności w prognozowanych i obserwowanych temperaturach Oceanu Południowego.

Jakie są implikacje tych badań? Wilson podsumowuje: "Nasze wyniki dostarczają nowych dowodów na to, że trendy topnienia wody już zmieniają dynamikę oceanów, a być może także globalny klimat".

To odkrycie sygnalizuje, że musimy dostosować nasze pojmowanie zmian klimatycznych i ich lokalnych efektów, co może być kluczowe dla przyszłych działań na rzecz ochrony środowiska.