Finanse

Cięcia w 800 plus, 14. emeryturze i nowy podatek od mieszkań. "Polska stoi przed wielką szansą"

2025-03-21

Autor: Piotr

Dr hab. Marcin Piątkowski, ekonomista pracujący w New Delhi oraz profesor Akademii Leona Koźmińskiego, w obszernym wywiadzie zwraca uwagę na przyszłość polskiej gospodarki. Mimo licznych wyzwań, Polska ma szansę na dynamiczny rozwój, z prognozowanym wzrostem na poziomie powyżej 3,5% w 2023 roku, co czyni nas jednym z liderów wśród gospodarek OECD. Z pesymizmem i brakiem strachu możemy patrzeć w przyszłość, jednak Marki mówią o konieczności wprowadzenia istotnych reform.

Pięć kluczowych obszarów, które drażnią ekspertów, w tym Piątkowskiego, to: instytucje, innowacje, inwestycje, imigracja oraz inkluzyjność. Pierwszym wyzwaniem są instytucje - potrzebujemy lepszych sądów i większej merytokracji w administracji. Inwestycje w Polsce wciąż są poniżej średniej unijnej - wynoszą około 17% PKB, podczas gdy średnia unijna to 22%. To efekt długotrwałego niedoinwestowania.

Kolejnym ważnym aspektem są innowacje otwierające nowe możliwości dla przyszłości. Oczekuje się, że rząd skupi się na zwiększeniu wydatków na naukę o przynajmniej 20% rocznie, co nie tylko pomoże w rozwoju gospodarczym, ale także w zwiększeniu obronności kraju. Zmiany te mają na celu wzmocnienie zdolności innowacyjnych i technologicznych.

W kontekście imigracji, Piątkowski optuje za absorpcją talentów z zagranicy jako sposobem na rozwiązanie problemu demografii. Polska boryka się z kurczącą się i starzejącą się populacją. Obecnie prawie 10% dzieci uczęszcza do prywatnych szkół, co pokazuje postępującą polaryzację społeczną. Mówiąc o inkluzyjności, Piątkowski podkreśla, że rozwój gospodarczy powinien przynosić korzyści całemu społeczeństwu, a nie tylko wybranym elitom.

Pojawia się pytanie, czy Polsce nie brakuje możliwości finansowania tych ambitnych planów. Piątkowski wskazuje na potrzebę wprowadzenia nowych źródeł dochodów, jak np. podatek katastralny czy wyższe stawki VAT, które mogą mieć charakter tymczasowy, a jednocześnie zadbać o finansowanie armii i rozwoju infrastruktury. Warto zauważyć, że Polska ma doświadczenie w wprowadzaniu czasowych podatków, które często stają się stałe.

Temat wsparcia finansowego osób starszych wciąż budzi kontrowersje. Piątkowski sugeruje rozważenie cięć w obiegu emerytalnym, w tym w 13. i 14. emeryturze, które kosztują kraj ponad 30 miliardów złotych rocznie. Zamiast tych wydatków, ważniejsze jest wystarczająco zainwestować w edukację publiczną i dostosować programy wsparcia do rzeczywistych potrzeb.

Kiedy mowa o podwyższeniu dochodów, Piątkowski zwraca uwagę na fakt, że wydatki na obronność Polski będą musiały być znacznie wyższe w związku z aktualną sytuacją geopolityczną, co wiąże się z koniecznością wprowadzenia nowych środków i reform w rozwoju budżetu. Zmiany te powinny być priorytetem, które pozwolą Polsce stać się jednym z głównych liderów gospodarczych w Europie.

Czy Polacy zaakceptują te zmiany? Tylko czas pokaże, ale kluczowym elementem pozostaje przejrzystość i otwarta debata publiczna na te tematy.