Nauka

Jak kosmos wpływa na nasze ciało? Ekspertka wyjaśnia zmiany po powrocie na Ziemię

2025-03-27

Autor: Tomasz

Podróż w kosmos to nie tylko ekscytująca przygoda, ale też ogromne wyzwanie dla ludzkiego ciała. Dr Anna Fogtman wyjaśnia, jakie zmiany zachodzą w organizmie astronautów w trakcie i po misji. Najważniejsze zmiany dotyczą układu krążenia oraz mięśni i kości. W stanie nieważkości, kończyny dolne przestają być używane, co prowadzi do utraty gęstości kości i masy mięśniowej. Dlatego astronauci na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej muszą ćwiczyć co najmniej dwie godziny dziennie, aby zminimalizować negatywne skutki braku grawitacji.

Interesującym efektem jest także opuchnięcie twarzy i głowy. Dr Fogtman wskazuje, że po wejściu w stan nieważkości ciśnienie śródczaszkowe wzrasta, co powoduje efekt "spuchniętej głowy". Astronauci często wracają na Ziemię z wyraźnie zmienionym wyglądem, co wynika także z braku ekspozycji na słońce i możliwych mdłości.

Jednak podróże kosmiczne niosą ze sobą długoterminowe ryzyko zdrowotne. Trzy największe zagrożenia dotyczą nowotworów, utraty wzroku i chorób serca, co jest analizowane przez specjalistów.

Co więcej, w przestrzeni kosmicznej zajmuje się także badaniem promieniowania jonizującego, które stanowi poważne zagrożenie dla astronautów. W miarę oddalania się od Ziemi i pokonywania geostacjonarnej orbity, narażenie na to promieniowanie rośnie, co może mieć długofalowe skutki zdrowotne.

Zespół badawczy stale czuwa nad stanem zdrowia astronautów, planując strategię ochrony na wypadek większego narażenia na promieniowanie, a także opracowując systemy monitorujące.

Poza tym nie można zapominać o psychologicznych aspektach misji. Astronauci zmagają się z isolacją oraz ekstremalnymi warunkami, co czasami wymaga wsparcia psychologicznego. Specjalne kursy przygotowują ich do radzenia sobie z presją, ale również regularne ścisłe połączenie z psychologiem pomaga w utrzymaniu równowagi psychicznej.

Oprócz tego, w międzynarodowych badaniach skupia się uwagę na wpływie kosmosu na procesy starzenia. Naukowcy badają, jak długotrwały pobyt w przeciążeniu może wpłynąć na zdrowie oraz jakie mechanizmy biologiczne mogą ulegać modyfikacjom w warunkach mikrograwitacji. Wiadomo, że organizm ludzki reaguje nieprzewidywalnie na tak ekstremalne warunki, co rodzi wiele pytań i ostatecznie podkreśla, jak niewiele jeszcze wiemy o ludzkim ciele w obliczu kosmicznej przygody.

Dzięki tym badaniom ludzkość ma szansę lepiej przygotować się na przyszłe misje eksploracyjne, w tym te na Księżyc oraz Marsa. Każda misja to krok w stronę zrozumienia, jak żadne inne doświadczenie na Ziemi, jednak nieuchronnie wiąże się z różnorodnymi wyzwaniami zdrowotnymi.