Według „Economist”, Ukraina jest w stanie dostosować swoją gospodarkę do skutków rosyjskiej agresji, mimo ogromnych wyzwań, które napotkała od początku konfliktu.

Na początku wojny ukraińskie władze musiały skupić się na natychmiastowych działaniach mających na celu zminimalizowanie strat, czego rezultatem była znaczna depresja PKB, które w 2024 roku ma być o jedną czwartą niższe w porównaniu z 2021 rokiem. Narodowy Bank Ukrainy przewiduje wzrost gospodarczy na poziomie 4% w 2024 roku oraz 4,3% w 2025 roku. Hrywna stabilizuje się, a stopy procentowe osiągnęły najniższy poziom od 30 miesięcy, wynosząc 13,5%.

Rosja natomiast zmaga się z rosnącymi stawkami procentowymi, które mogą wzrosnąć w tym roku do 23%. Skutki słabnącego rubla i zniszczeń w gospodarce wpływają na niskie prognozy wzrostu, które na 2025 rok przewidują zaledwie 0,5-1,5% wzrostu PKB.

W miarę rozwoju konfliktu Ukraina zmienia strategię, podnosząc morale społeczeństwa dzięki udanym kontrofensywom. Umowa z ONZ dotycząca korytarzy transportowych umożliwiła wznowienie eksportu zboża i innych produktów rolnych, co miało kluczowe znaczenie dla stabilizacji gospodarki.

Równocześnie, Ukraina przeniosła swoje parki przemysłowe na zachód, aby chronić je przed rosyjskimi atakami, co wpłynęło na wzrost innowacyjności w regionie. Uchodźcy wojenni, wspierający kraj finansowo, przyczynili się do ożywienia gospodarczego; w ubiegłym roku co dziesiąta nowa firma w Polsce została założona przez Ukraińca.

Na początku 2023 roku Ukraina podpisała umowę z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, co stabilizuje finanse państwa i pozwala na uzupełnienie rezerw walutowych. Pomoc ze strony Zachodu umożliwiła dwukrotny wzrost wydatków publicznych, które stanowią teraz dwie trzecie PKB, z czego 30% przeznaczane jest na obronność.

W odpowiedzi na brak porozumienia z Rosją dotyczącego umowy zbożowej, Ukraina stworzyła własne, militarne korytarze eksportowe, co pozwoliło na dalszy eksport kluczowych surowców.

Jednak, według „Economist”, Ukraina staje przed nowymi wyzwaniami, w tym kryzysem energetycznym, który jest wynikiem rosyjskich ataków na infrastrukturę krytyczną. Produkując jedynie połowę energii, którą wytwarzano przed wojną, Ukraińcy starają się zwiększyć import energii z Zachodu, pozyskując już około 2,1 GW.

Brak rąk do pracy to kolejny problem, z którym muszą się zmagać ukraińskie przedsiębiorstwa; siła robocza zmniejszyła się o jedną piątą, podczas gdy zapotrzebowanie na pracowników rośnie. Ukraina ma do czynienia z ogromnym wyzwaniem, aby zaspokoić potrzeby zarówno armii, jak i przemysłu.

Przewiduje się, że deficyt budżetowy w 2025 roku osiągnie 20% PKB, a kraj będzie polegał na zagranicznych źródłach finansowania, w tym na aktywach rosyjskich zamrożonych na początku inwazji, które mają wartość 273 miliardów dolarów.

Bez amerykańskiego wsparcia Ukraina może mieć trudności, ale zobowiązania krajów UE do wsparcia pozostają w mocy, co niesie nadzieję na stabilizację sytuacji gospodarczej. Istnieje jednak pewne ryzyko, że pomoc ta może zostać zagrożona przez problemy finansowe i wewnętrzne podziały polityczne w Europie. Niezwykle ważny będzie rok 2026, który może okazać się kluczowy dla przyszłości Ukrainy.

Władze Ukrainy muszą w najbliższym czasie podjąć trudne decyzje dotyczące podatków, aby przywrócić koniunkturę w gospodarce. Czy Ukraina będzie w stanie dostosować się do tych wszystkich wyzwań i odnaleźć się w trudnej rzeczywistości? Czas pokaże!