Od 2022 roku polski system podatkowy wprowadził szereg ulg mających wspierać rozwój przedsiębiorstw, takich jak ulga na prototyp, ulga na robotyzację oraz ulga na ekspansję. Pomimo potencjalnych korzyści finansowych, wiele firm nie decyduje się na ich wykorzystanie. Jakie są przyczyny takiej sytuacji?

Jednym z kluczowych problemów jest brak odpowiednich inwestycji, co automatycznie ogranicza możliwość skorzystania z dostępnych ulg. Kolejnym istotnym czynnikiem jest niska wiedza przedsiębiorców na temat tego, jakie działania kwalifikują się do ulg, a także obawy związane z koniecznością udowodnienia, że skorzystanie z ulgi nie wiąże się z dodatkowymi kontrolami skarbowymi.

Złożoność przepisów dodatkowo wprowadza zamieszanie, co zniechęca do korzystania z ulg. W 2023 roku z ulgi B+R skorzystały jedynie 2,5 tysiąca podatników CIT, co stanowi zaledwie 0,38% wszystkich podatników. Jeszcze mniej, bo tylko 128 firm na 2 miliony, to przedsiębiorstwa korzystające z ulgi na działalność badawczo-rozwojową opodatkowane stawką liniową.

Według badań przeprowadzonych przez firmę Grant Thornton, aż 83% wydatków kwalifikowanych na ulgę B+R dotyczy wynagrodzeń pracowników realizujących prace badawczo-rozwojowe. Warto zauważyć, że z ulg korzystają przede wszystkim firmy z branży IT, przemysłowej i farmaceutycznej, mimo iż każda firma produkcyjna ma potencjał do ich wykorzystania.

Inne dostępne ulgi, takie jak ulga IP Box i ulga na prototyp, również nie cieszą się dużym zainteresowaniem. Ulga IP Box, wprowadzona w 2019 roku, umożliwia odliczenie dochodów ze sprzedaży kwalifikowanej własności intelektualnej z preferencyjną stawką 5%. Jednakże znaczna większość korzystających z niej to programiści pracujący na własny rachunek. W przypadku ulg na prototyp oraz robotyzację, korzysta z nich zaledwie kilkuset podatników rocznie, co pokazuje, jak niewielkie jest zainteresowanie tymi instrumentami wśród polskich przedsiębiorstw.

Obecnie warto zdać sobie sprawę z tego, że narzędzia te, mimo że mają na celu wspieranie innowacji oraz automatyzacji w firmach, wciąż są mało wykorzystywane. Zmniejszenie barier informacyjnych oraz uproszczenie przepisów mogłyby zwiększyć ich popularność, co z kolei mogłoby przyczynić się do dynamiczniejszego rozwoju polskich przedsiębiorstw w obliczu rosnącej konkurencji na rynkach międzynarodowych.

Zachęcamy wszystkie firmy do zgłębiania tematu ulg podatkowych i rozmowy z doradcami, aby maksymalnie wykorzystać dostępne możliwości.