Io, jedyny w swoim rodzaju, jest nie tylko najbardziej wulkanicznym księżycem w Układzie Słonecznym, lecz także cudem natury. O rozmiarach porównywalnych z Księżycem Ziemi, Io kryje w sobie około 400 aktywnych wulkanów, które non-stop emanują lawą i gazami. Pierwsze doniesienia o jego wulkanicznej aktywności datują się na rok 1979, kiedy to Linda Morabito z NASA dostrzegła wybuch wulkanu dzięki zdjęciom z sondy Voyager 1.

Od tamtego czasu naukowcy rozważali, czy wulkany Io są zasilane przez globalny ocean magmy czy przez lokalne komory magmowe. Nowe dane z sondy Juno ujawniają, że to lokalne komory magmowe, a nie ocean, napędzają ten niezwykły proces. „Nasze odkrycie wskazuje, że siły pływowe nie zawsze prowadzą do powstania globalnych oceanów magmy. To zmusza nas do przemyślenia dotychczasowych teorii na temat wnętrza Io” – mówi Ryan Park, główny autor badania.

Sercem tej historii jest bliskość Io do Jowisza – krąży on wokół gazowego giganta co 42,5 godziny na eliptycznej orbicie. Wrażliwość na zmiany odległości powoduje zróżnicowane siły grawitacyjne, co prowadzi do intensywnych deformacji pływowych i generowania wewnętrznego ciepła. To nieustanne napięcie w obrębie księżyca generuje niewyobrażalne ilości energii, topniących fragmenty wnętrza Io, co czyni go żywym laboratorium geologicznym – wyjaśnia dr Scott Bolton, lider misji Juno z Southwest Research Institute w San Antonio.

To odkrycie może mieć ogromne implikacje dla zrozumienia nie tylko Io, ale także innych ciał niebieskich, takich jak Enceladus i Europa – księżyce Saturnu, które mogą skrywać oceany pod powierzchnią. Eksperci zwracają uwagę, że ich odkrycia mogą przeformułować nasze pojmowanie o ewolucji planet i ich księżyców.

Naukowcy z całego świata z niecierpliwością czekają na kolejne transmisje danych z misji Juno. Sonda 24 listopada wykonała swoje 66. okrążenie wokół Jowisza, a niesamowite bliskie zbliżenie do planety zaplanowane jest na 27 grudnia – sonda zbliży się na zaledwie 3500 kilometrów nad wierzchołki chmur. Przekonaj się, co takiego jeszcze skrywa Jowisz – nadchodzące dane mogą rzucić nowe światło na to, jak kształtują się systemy planetarne.