Energetyka w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami, szczególnie w kontekście odnawialnych źródeł energii (OZE). Prace nad ustawą sieciową mają na celu poprawę funkcjonowania OZE w polskim systemie energetycznym. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) proponują aukcje dla wszystkich mocy przyłączeniowych, podczas gdy Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) koncentruje się jedynie na mocy „uwalnianej”.

Główną przeszkodą dla rozwoju OZE jest sieć elektroenergetyczna. Inwestorzy zmagają się z trudnościami w uzyskaniu warunków przyłączenia, a operatorzy systemów elektroenergetycznych planują ogromne inwestycje w infrastrukturę, co jest niezbędne w obliczu rosnącego znaczenia OZE w miksie energetycznym.

Projekt ustawy sieciowej, który jest w fazie konsultacji, ma na celu m.in. uwolnienie zablokowanych mocy oraz zwiększenie transparentności procesu przyłączeniowego. Michał Smoleń, ekspert z Fundacji Instrat, podkreśla, że dotychczasowy model przyłączania nowych mocy OZE wyraźnie się wyczerpał, co potwierdzają rekordowe wskaźniki odmów przyłączenia oraz długie kolejki projektów.

Ustawa sieciowa to krok ku urealnieniu zasad funkcjonowania OZE i, jak twierdzi Smoleń, może być kluczowym elementem zmiany w systemie. Propozycja wprowadzenia aukcji na moce przyłączeniowe budzi jednak kontrowersje. PSE postulują, aby mechanizm ten dotyczył również nowych przyłączeń, co mogłoby pomóc w lepszym dopasowaniu do wymagań polityki energetycznej.

Niepewność dotycząca skuteczności systemu aukcyjnego martwi niektóre organizacje, jak Stowarzyszenie Energii Odnawialnej, które wskazuje, że aukcje powinny być stosowane tylko w przypadku nadpodaży projektów. Innym tematem jest wprowadzenie elastycznych umów przyłączeniowych, co umożliwi bardziej dynamiczne podłączenie instalacji OZE, nawet w sytuacji ograniczonej przepustowości sieci.

Z kolei cable pooling, czyli możliwość wspólnego korzystania z przyłącza przez różne instalacje, otworzy nowe możliwości dla rozwoju OZE oraz innych źródeł energii, w tym magazynów energii. To rozwiązanie może znacząco przyspieszyć modernizację energetyczną w Polsce.

Na horyzoncie pojawia się również kwestia ujemnych cen energii, które w marcu doszły do rekordowego poziomu -429 zł za MWh, co jest wynikiem nadpodaży energii w słoneczne dni. Magazyny energii mogą stać się odpowiedzią na te wahania, umożliwiając „przechowywanie” nadwyżek energii, co z kolei zwiększy rentowność projektów OZE.

Przemiany na polskim rynku energetycznym są nieuniknione, a wprowadzenie nowej ustawy sieciowej oraz aukcji przyłączeniowych może wpłynąć na przyszłość OZE w Polsce i zapewnić stabilność rynku dla inwestorów.