Zapalenie płuc - definicja i rodzaje

Zapalenie płuc to poważna choroba zapalna, która dotyka dolnych dróg oddechowych, w tym pęcherzyków płucnych i oskrzelików. Można je podzielić na pozaszpitalne zapalenia płuc, które występują u osób, które nie były hospitalizowane oraz na szpitalne zapalenia płuc, które pojawiają się po co najmniej 48 godzinach od przyjęcia pacjenta do szpitala. Wyjątkowym podtypem są respiratorowe zapalenia płuc, które występują u pacjentów, którzy przebywają na wentylacji mechanicznej.

Alarming statistics

Zgodnie z danymi z 2021 roku, na całym świecie zapalenie płuc spowodowało śmierć 2,2 miliona osób, w tym 502 tysięcy dzieci poniżej pięciu lat. UNICEF wskazuje, że zapalenie płuc jest główną przyczyną śmierci dzieci na całym świecie, przewyższając inne choroby zakaźne. W Polsce liczba zgonów z powodu zapalenia płuc rośnie. W 2023 roku wyniosła ona ponad 27 tysięcy wśród pacjentów hospitalizowanych - w porównaniu do około 12 tysięcy w 2019 roku, co czyni ten wskaźnik jednym z najwyższych w Unii Europejskiej. Zimowe miesiące przynoszą szczególny wzrost umieralności, osiągając nawet 3,5 tysiąca zgonów miesięcznie.

Przyczyny zapalenia płuc

Zapalenie płuc może być wywołane przez różne czynniki, w tym wirusy, bakterie i grzyby. Wśród głównych sprawców wymienia się pneumokoki, rinowirusy oraz wirusy RSV. Grupy wysokiego ryzyka to dzieci poniżej 5. roku życia oraz osoby powyżej 65. roku życia. Inne czynniki ryzyka to już wymienione wcześniej: palenie tytoniu, choroby przewlekłe oraz niedożywienie.

Objawy zapalenia płuc

Objawy zapalenia płuc mogą być różnorodne. Mogą obejmować kaszel (z wydzieliną lub bez), gorączkę, duszność, ból w klatce piersiowej, a także ogólne osłabienie. Często mogą przypominać objawy grypy, co czyni postawienie diagnozy trudniejszym. Eksperci podkreślają, że zapalenie płuc jest poważnym powikłaniem grypy, które może wystąpić w ciągu kilku tygodni po infekcji. Dlatego tak istotne jest, aby nie bagatelizować objawów i jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Leczenie zapalenia płuc

Leczenie zapalenia płuc polega na zastosowaniu odpowiednich antybiotyków, które są dobierane w zależności od przyczyny zakażenia. Ważna jest również rehabilitacja oraz odpowiednia dieta, zwłaszcza w przypadkach cięższych. W pewnych przypadkach chory wymaga hospitalizacji.

Profilaktyka zapalenia płuc

Profilaktyką skuteczną w zwalczaniu zapalenia płuc są szczepienia. Szczególnie istotne jest szczepienie przeciwko pneumokokom, polecane zwłaszcza dla dzieci i osób starszych. Dodatkowo warto wykonywać szczepienia przeciw grypie, co znacząco zmniejsza ryzyko rozwinięcia się powikłań po tej chorobie. Cenie się również regularne badania zdrowotne i dbanie o higienę jamy ustnej, co obniża ryzyko zachorowania. Dlatego ważne jest, aby stosować się do zaleceń lekarzy i regularnie wykonywać szczepienia, aby zapobiegać tej niebezpiecznej chorobie.