Nauka

Ludzie i papugi mają wspólny sekret. Naukowcy odkryli coś niezwykłego

2025-03-25

Autor: Ewa

Papugi od zawsze fascynowały ludzi, uważane za jedne z najpiękniejszych ptaków na świecie. Ich różnorodne ubarwienie, a szczególnie intensywne kolory ar, przyciągają wzrok. Jednak to nie wygląd jest ich największym atutem. Badacze od lat starają się rozwikłać zagadkę niezwykłych zdolności tych ptaków do powtarzania ludzkich słów, a najnowsze odkrycia publikowane w prestiżowym czasopiśmie „Nature” wprowadzają nas w nowe zjawiska związane z tymi inteligentnymi stworzeniami.

Tajemnice mózgu papużek falistych

Badania wskazują, że papużki faliste mogą pomóc naukowcom lepiej zrozumieć mechanizmy ludzkiej mowy. To kolejne odkrycie, które podważa stereotype o „ptasim móżdżku” jako symbolu ograniczonej inteligencji. Okazuje się, że wiele gatunków ptaków potrafi uczyć się, zapamiętywać, a niektóre nawet liczyć.

Szczególnie wyróżniają się papużki faliste – niewielkie, ale niezwykle inteligentne ptaki pochodzące z Australii. W naturalnym środowisku żyją w stadach i posługują się złożonymi, melodyjnymi trelami. Ich talent do naśladowania ludzkiej mowy wzbudza zachwyt. Przykładem jest samiec o imieniu Puck, który trafił do Księgi Rekordów Guinnessa jako papuga z największym zasobem słów – znał ich aż 1728!

Eksperymenty, które zmieniły wszystko. Czy papugi myślą jak ludzie?

W celu zrozumienia, jak papugi tworzą tak złożone dźwięki, naukowcy wszczepili elektrody do mózgów czterech ptaków. Urządzenia te monitorowały aktywność neuronalną podczas wydawania przez nie dźwięków. Uzyskane dane porównano z wynikami badań przeprowadzonych na ludziach oraz ptakach śpiewających, takich jak zeberki. Okazało się, że część mózgu papug działa podobnie do kory mózgowej człowieka odpowiedzialnej za mowę.

W przeciwieństwie do zeberki, której wokalizacje są sztywno zakodowane, mózg papug działa modułowo, co daje im większą swobodę w tworzeniu dźwięków. Co więcej, w ich mózgach konkretne neurony odpowiadają za określone dźwięki – podobnie jak u ludzi. Badacze odkryli, że papugi kodują wokalizację w sposób przypominający „klawiaturę dźwiękową”, gdzie pojedyncze neurony kontrolują różne tony, spółgłoski i samogłoski.

Zastosowanie badań w terapii ludzkich zaburzeń mowy

Najważniejszym aspektem tych badań jest ich potencjalne zastosowanie w terapii ludzkich zaburzeń mowy, takich jak afazja. Odkrycia te mogą wpłynąć na rozwój innowacyjnych metod leczenia, co staje się coraz bardziej istotne w kontekście rosnących problemów z komunikacją w społeczeństwie. Dodatkowo, badania te mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia ogólnych mechanizmów uczenia się oraz pamięci zarówno u ptaków, jak i ludzi. To odkrycie nie tylko zmienia postrzeganie inteligencji ptaków, ale także otwiera nowe możliwości w dziedzinie terapii i ułatwiania komunikacji.