W miarę jak kontrowersje wokół Funduszu Sprawiedliwości narastają, Najwyższa Izba Kontroli (NIK) postanowiła przedłużyć kontrolę tego funduszu do końca lutego 2025 roku. Na tę chwilę kontrolerzy skierowali do Ministerstwa Sprawiedliwości aż 75 pytań, a resort opracowuje odpowiedzi. Problem w tym, że uzyskanie szczegółowych informacji na temat działań funduszu z lat ubiegłych jest trudne. Pracownicy ministerstwa, którzy zarządzali funduszem za rządów Zbigniewa Ziobry, opuścili swoje stanowiska po zmianie władzy, co dodatkowo komplikuje sytuację. Dwie urzędniczki tego resortu usłyszały zarzuty i przebywały w areszcie do końca października.

Jak nieoficjalnie dowiedziała się Wirtualna Polska, już w grudniu Ministerstwo Sprawiedliwości planuje złożyć pierwsze wnioski o zwrot pieniędzy, które zostały przekazane w ramach Funduszu Sprawiedliwości w czasach rządów PiS. Resort zamierza unieważnić 21 umów i odzyskać co najmniej 105 milionów złotych w ramach postępowań administracyjnych.

- Sukcesywnie analizujemy zawarte umowy, część z nich to umowy, z których środki zostały już przekazane, a część wstrzymano. W sumie mowa o około 105 milionach złotych, a decyzje dotyczące zwrotów mają zostać wydane w niedługim czasie - podkreśla wiceminister sprawiedliwości, Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.

Rozmowy z informatorami w ministerstwie ujawniają, że resort ściśle współpracuje z Prokuratorią Generalną w celu zapewnienia, że działania są zgodne z interesem Skarbu Państwa. Wśród umów wytypowanych do unieważnienia są m.in. porozumienia z Fundacją Profeto, Stowarzyszeniem Fidei Defensor oraz Fundacją Instytut Praworządności, które mają prawo do odwołania się od decyzji ministerstwa.

Nie tylko NIK prowadzi kontrole Funduszu Sprawiedliwości - działania w tej sprawie również są kontynuowane przez Krajową Administrację Skarbową i Centralne Biuro Antykorupcyjne. Szacuje się, że ministerstwo przekazało NIK już około 300 tysięcy stron dokumentów oraz dodatkowo 100 pendrive’ów z danymi.

Przypomnijmy, że kontrola Funduszu rozpoczęła się w maju b.r. i jest realizowana w ścisłej współpracy z Krajową Administracją Skarbową oraz prokuraturą, co umożliwia dokładne badanie przelewów finansowych.

Warto dodać, że wcześniejsze kontrole NIK w latach 2020-2021 nie przyniosły oczekiwanych efektów, ponieważ rekomendacje nie zostały wdrożone, a prokuratura umorzyła niektóre śledztwa z powodów politycznych.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiedziało także wprowadzenie nowych konkursów w 2025 roku, które będą dotyczyły pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz wsparcia postpenitencjarnego. Nowe regulacje mają wyeliminować kontrowersyjny paragraf 11, który umożliwiał uznaniowe przyznawanie środków. W przyszłości oferty konkursowe będą oceniane przez zewnętrznych ekspertów, co ma zapewnić większą transparentność procesu.