Królawska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla z fizyki. Nagroda powędruje do Johna J. Hopfielda oraz Geoffrey'a E. Hintona za ich przełomowe odkrycia, które umożliwiły rozwój sztucznej inteligencji poprzez sztuczne sieci neuronowe.

John J. Hopfield, amerykański naukowiec z Uniwersytetu Princeton oraz Geoffrey E. Hinton, kanadyjski badacz z Uniwersytetu w Toronto, zostali uhonorowani w dniu 8 października 2023 roku w Sztokholmie, gdzie podano oficjalne wyniki. Ich prace przyczyniły się do znacznego postępu w dziedzinie uczenia maszynowego, istotnego dla nowoczesnych badań w wielu dziedzinach nauki.

"Uczenie maszynowe to kluczowy aspekt współczesnej nauki, zwłaszcza w obliczu coraz większych zbiorów danych. Prace Hopfielda i Hintona otworzyły nowe możliwości dla technologii, które dziś używamy w niemal każdej dziedzinie, od medycyny po przemysł" – powiedziała Ellen Moons, przewodnicząca Komitetu Noblowskiego w dziedzinie fizyki.

John Hopfield stworzył model pamięci asocjacyjnej, który stał się fundamentem dla rozwoju sieci neuronowych. Geoffrey Hinton, znany z pracy nad maszynami Boltzmanna, wprowadził nowatorskie metody uczenia się, które pozwalają komputerom na rozpoznawanie wzorców w danych poprzez hierarchiczne uczenie, co jest naukowym krokiem naprzód w obszarze sztucznej inteligencji.

Laureaci podzielą się równą częścią nagrody o łącznej wartości 11 milionów koron szwedzkich (około 4,2 miliona złotych).

Nagroda Nobla to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień na świecie, ustanowione przez Alfreda Nobla, szwedzkiego wynalazcę i przemysłowca. Od 1901 roku przyznawana jest osobom, które osiągnęły wyjątkowe sukcesy w dziedzinach nauki, literatury lub działalności na rzecz społeczeństwa.

Warto dodać, że wśród dawnych laureatów Nagrody Nobla z fizyki znalazła się także Maria Skłodowska-Curie, polska uczona, która w 1903 roku otrzymała nagrodę wraz z mężem Piotrem Curie oraz Henrim Becquerelem za badania nad promieniotwórczością, co pokazuje, że Polska ma silną tradycję w dziedzinie nauk przyrodniczych i technologii. Czy ci nowi laureaci zainspirują kolejne pokolenia Polaków do eksploracji w świecie nauki? Czas pokaże!