31 marca 2024 roku formalnie wygasła umowa na zaprojektowanie pierwszej polskiej elektrowni atomowej, która została podpisana we wrześniu 2023 roku. Ta umowa pomostowa, mająca na celu zabezpieczenie współpracy między projektowaniem a budową obiektu, miała obowiązywać do końca marca. Jednak formalności nie zostały dopełnione, co budzi obawy w kontekście przyszłości projektu.

Rząd zapewnia, że mimo braku umowy, projekt nie jest zagrożony. Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, Wojciech Wrochna, potwierdził, że pomimo braku obowiązujących porozumień, współpraca z USA trwa, a zlecone prace są kontynuowane. Jednakże brak możliwości zlecania nowych prac stawia pod znakiem zapytania dynamikę przedsięwzięcia.

Zaledwie kilka dni temu w mediach pojawiły się informacje, że rząd Donalda Tuska planuje podjąć negocjacje dotyczące odpowiedzialności za projekt oraz formy płatności za wykonane usługi. Oczekuje się, że rozmowy zakończą się w ciągu najbliższych dwóch tygodni.

Jednak eksperci przewidują, że w związku z procesem inwestycyjnym, podpisanie kontraktu na kompleksową budowę reaktorów w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction) może zostać opóźnione do 2028 lub 2029 roku, co oznacza trzyletnie opóźnienie w stosunku do pierwotnych planów.

Warto również zaznaczyć, że uzyskanie zgody Komisji Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej związanej z projektem może zająć dłużej niż przewidywano. Proces ten zazwyczaj trwa dłużej niż 18 miesięcy, jak przewiduje regulamin Komisji, zwłaszcza w przypadku tak złożonych projektów jak nowa elektrownia atomowa.

Planowana elektrownia EJ1 ma w swoim założeniu trzy reaktory, które zostaną zbudowane w technologii AP1000 amerykańskiej firmy Westinghouse, a ich łączna moc wyniesie 3,75 GW. Według wniosku notyfikacyjnego złożonego do Komisji Europejskiej, koszty inwestycji mają sięgnąć 192 miliardów złotych, z czego około 60 miliardów złotych ma być udostępnione w formie bezpośredniego dokapitalizowania spółki PEJ z funduszy Skarbu Państwa.

Biorąc pod uwagę złożoność projektu oraz dynamicznie zmieniające się uwarunkowania polityczne i ekonomiczne, przyszłość polskiej energetyki jądrowej stoi przed wieloma wyzwaniami. Czy Polska zdoła utrzymać kurs na energetykę atomową mimo napotykanych przeszkód?