Technologia

"Przyznaliśmy Google niemal mistyczną rolę w naszym życiu". Tak garażowa firma zawładnęła internetem

2024-11-20

Autor: Tomasz

W 2003 roku John Battelle i Alex Salkever, amerykańscy badacze mediów i technologii, ukuli termin "googlizacja" (googlization), aby podkreślić dominację Google w internecie. Już wtedy, tj. ponad 20 lat temu, wyszukiwarka stworzona przez Larry’ego Page’a i Sergey’a Brina rządziła w sieci, a algorytm PageRank decydował o miejscu linków w wynikach wyszukiwania.

Z czasem "googlizacja" stała się rzeczywistością, a w 2011 roku historyk Siva Vaidhyanathan w swojej książce "Googlization of Everything" stwierdził: "Google jest dzisiaj wszędzie – w rozmowach nastolatków, w scenariuszach popularnych seriali". Jednym z przykładów wpływu Google była obecność terminu "guglować" jako synonimu słowa "wyszukiwać".

Dziś, po 25 latach od założenia, wpływ Google sięga dalej niż wyszukiwanie. Google wpływa na naszą nawigację (Maps), zarządza systemami (Android) oraz tworzy nowe gwiazdy (YouTube), a także dominuje w reklamie internetowej.

Jak mała "garażowa" firma stała się technologicznym gigantem? Aby to zrozumieć, musimy cofnąć się do 1995 roku, kiedy doszło do spotkania Larry’ego Page’a i Sergey’a Brina na Uniwersytecie Stanforda. Obaj zainteresowali się wspólnym projektem – BackRub, narzędziem pozwalającym ocenić strony internetowe na podstawie liczby linków prowadzących do nich, co stało u podstaw algorytmu PageRank.

W 1996 roku twórcy zmienili nazwę swojego projektu na Google, inspirowaną matematycznym terminem "gogol", oznaczającym liczbę 1 z setką zer. Ich celem było uporządkowanie światowych zasobów informacji. Już wkrótce Google przyciągnęło uwagę inwestorów, a pierwszym z nich był Andy Bechtolsheim, który zainwestował 100 tys. dolarów. Dzięki tym funduszom Page i Brin mogli założyć Google Inc. i przenieść działalność z akademika do garażu.

Na początku lat 2000. rozważali sprzedaż swojego rozwijającego się biznesu, ponieważ internetowa bańka inwestycyjna osiągnęła szczyt. Wśród zainteresowanych był Jeff Bezos, założyciel Amazona. Jednak z czasem Google nie tylko przetrwało kryzys, ale zyskało utalentowanych pracowników z upadającej konkurencji, takich jak Eric Schmidt, który w 2001 roku dołączył do zespołu jako CEO.

W 2004 roku Google zadebiutowało na giełdzie, osiągając wycenę 27 miliardów dolarów, by przez lata stać się jednym z najbardziej wartościowych koncernów na świecie. Dziś, z wartością sięgającą 2 bilionów dolarów, Google oraz jego holding Alphabet dominują w branży technologicznej, wyprzedzając takie firmy jak Apple czy Amazon.

Jednak słynne motto Google, "Don’t be evil", weszło do historii jako przykład ironicznych sprzeczności. Z biegiem lat Google stawiano w obliczu wielu oskarżeń o nadużycia monopolistyczne i naruszenia prywatności użytkowników, co doprowadziło do usunięcia tego hasła w 2018 roku po nałożeniu kary 5 miliardów dolarów przez Komisję Europejską.

Lata 2004-2015 były dla Google złotą erą, kiedy firma wprowadziła wiele innowacyjnych usług, jak Gmail, Google Maps, czy YouTube, który stał się kluczowym źródłem dochodu. W 2006 roku Google nabyło YouTube za 1,65 miliarda dolarów, co w perspektywie okazało się znakomitym posunięciem.

Warto zaznaczyć, że to Google AdWords, uruchomione pod koniec 2000 roku, zrewolucjonizowało marketing internetowy, ustanawiając go na pozycji lidera w branży reklamy. Produkty reklamowe przyniosły firmie w 2023 roku ponad 237 miliardów dolarów, co stanowi ok. 77% przychodów.

Co przyniesie przyszłość? Eksperci zastanawiają się, w jakim kierunku podąży Google. W ciągu ostatnich piętnastu lat przekształciło się ze start-upu w korporacyjnego giganta, co budzi obawy co do dalszego monopolizowania rynku i wpływu na życie użytkowników. Jak zauważył Vaidhyanathan: "Przyznaliśmy Google niemal mistyczną rolę w naszym życiu, ale nie rozumiemy, jak naprawdę działa. Naiwne myślenie, że firma nie może zrobić nic złego, jest niezdrowe".