Każdego roku rak szyjki macicy zabija ponad 350 tysięcy kobiet na świecie, a kolejne 660 tysięcy słyszy przerażającą diagnozę. Ta tragiczna choroba odbiera matki, córki, siostry i żony, wpływając negatywnie na rodziny oraz społeczności. Na szczęście w przeciwieństwie do wielu innych nowotworów, rak szyjki macicy jest chorobą, którą można skutecznie leczyć i, co najważniejsze, zapobiegać jej wystąpieniu.

Rak szyjki macicy – nie tylko problem zdrowotny

Z powodów, które można zidentyfikować, rak szyjki macicy jest jednym z nielicznych nowotworów, które mają potencjał do całkowitej eliminacji dzięki współczesnej wiedzy medycznej. Przyczyną tej choroby jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Szczęśliwie, infekcjom HPV można zapobiegać dzięki szczepieniom, które są kluczowe w walce z tą chorobą.

Wielka strategia WHO 90-70-90

W 2020 roku 194 państwa członkowskie WHO przyjęły globalną strategię eliminacji raka szyjki macicy. Celem jest osiągnięcie przez wszystkie kraje do 2030 roku trzech zasadniczych celów:

- 90% dziewcząt w pełni zaszczepionych przeciwko HPV przed 15. rokiem życia

- 70% kobiet poddawanych regularnym badaniom przesiewowym

- 90% kobiet zdiagnozowanych z rakiem szyjki macicy otrzymujących odpowiednie leczenie

Te cele są ambitne, ale istnieją już pozytywne przykłady krajów, które wdrożyły tę strategię, takich jak Bhutan i Rwanda, która planuje osiągnięcie celów trzy lata przed terminem, do 2027 roku.

Kluczowe działania w walce z rakiem

Dostęp do szczepień, diagnostyka i opieka to fundamenty działań mających na celu eliminację raka szyjki macicy. Obecnie 144 kraje stosują szczepionkę przeciwko HPV, a 60 z nich wprowadziło uproszczony model jednorazowej dawki. Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO, podkreśla, jak ważne jest zapewnienie dostępu do tych szczepień dla wszystkich dziewcząt, niezależnie od miejsca zamieszkania.

Edukacja i świadomość

Edukacja na temat raka szyjki macicy oraz znaczenie regularnych badań przesiewowych mogą znacznie wpłynąć na wczesne wykrywanie i skuteczne leczenie tego nowotworu. Innowacyjne metody diagnostyki, jak samoobserwacja i dostępne testy, mogą zwiększyć współczynnik zgłaszania się na badania, co jest kluczowe dla wykrywania choroby na wczesnym etapie.

Równość w dostępie do leczenia

94% zgonów z powodu raka szyjki macicy dotyczy krajów o niskim i średnim dochodzie, gdzie dostęp do szczepień i leczenia jest mocno ograniczony. "Rak szyjki macicy to nie tylko problem zdrowotny, to problem nierówności" - ostrzega dr Ghebreyesus. Współpraca pomiędzy liderami politycznymi, producentami szczepionek i lokalnymi społecznościami jest kluczowa, aby zakończyć tragiczny rozdział tej choroby.

Podsumowując

Technologia, edukacja oraz determinacja mogą przyczynić się do eliminacji raka szyjki macicy. Jak przypomina dr Ghebreyesus: "Mamy narzędzia i możliwości – teraz potrzebujemy tylko chęci, by je w pełni wykorzystać!" Walka z rakiem szyjki macicy to misja, w którą warto się zaangażować. Działajmy razem, aby zakończyć tę niepotrzebną tragedię!