Nauka

Zdarza się raz na 80 lat. Przygotujcie się na wyjątkowe zjawisko na niebie!

2025-03-26

Autor: Tomasz

Astronomowie odliczają dni do rzadkiej eksplozji gwiazdy, która może być widoczna już 27 marca tego roku.

T Coronae Borealis – układ podwójny

T Coronae Borealis (T CrB) to niezwykły układ podwójny składający się z czerwonego olbrzyma i białego karła. W tym tygodniu ma nastąpić długo oczekiwana nowa erupcja, gdyż cykl wybuchów powtarza się co około 80 lat. T CrB jest jedną z pierwszych zidentyfikowanych „nowych” gwiazd potrafiących eksplodować w powtarzalny sposób.

Jak to działa?

W układzie tym, z powodu bliskiej odległości (zaledwie 0,54 jednostki astronomicznej), masywny wodór z czerwonego olbrzyma opada na białego karła przez dysk akrecyjny, gromadząc się aż do momentu termojądrowej eksplozji. W przeciwieństwie do supernowych, które niszczą umierające gwiazdy, biały karzeł pozostaje nienaruszony, jednak wybuch rzuca materię w kosmos, tworząc olśniewający spektakl widoczny gołym okiem.

Obserwacje T CrB

Pierwsze udokumentowane obserwacje T CrB miały miejsce już ponad 800 lat temu, ale szczególnie dobrze zapisane są wybuchy z lat 1866 i 1946. Obserwacje sugerują, że obecne okno na eksplozję, które zaczęło się w lutym 2024, jest jeszcze aktywne, a astronomowie zwracają uwagę na niebo, czekając na ten astrologiczny spektakl.

Prognozy wybuchów

Według badania przygotowanego przez astronoma Jean Schneider, tak szczegółowe prognozy mogą ujawniać daty wybuchów na podstawie wcześniejszych eksplozji i dynamiki orbitalnej układu. Obliczenia wskazują, że T CrB ma eksplodować w czwartek, 27 marca, ale badania nie wykluczają również dat 10 listopada 2025 oraz 25 czerwca 2026, co czyni tę sytuację niezwykle ekscytującą.

Nieprzewidywalność zjawiska

Astronomowie przyznają, że ich przewidywania są oparte głównie na matematycznych obliczeniach, a fizyczne procesy odpowiedzialne za eksplozje mogą prowadzić do niespodzianek. Możliwości są zatem nieprzewidywalne, a sam wybuch, jeżeli nastąpi, będzie jasny na północnym niebie, w gwiazdozbiorze Korony Północnej, przyciągając wzrok miłośników astronomii z całego świata.

Czy jesteście gotowi?

Czy jesteście gotowi na to niecodzienne zjawisko? Warto mieć teleskop pod ręką i nie przegapić tej kosmicznej rewolucji! Szykuje się jedyny w swoim rodzaju spektakl, który może się zdarzyć tylko raz na 80 lat!