Nauka

Czy ciemna energia rzeczywiście słabnie? Nowe odkrycia mogą zmienić naszą wizję wszechświata!

2025-03-21

Autor: Michał

Akcja badawcza DESI (Dark Energy Spectroscopic Instrument) zyskuje na znaczeniu w międzynarodowej społeczności naukowej, zbierając dane, które mogą zrewolucjonizować nasze zrozumienie wszechświata. Eksperyment, zarządzany przez Lawrence Berkeley National Laboratory, angażuje ponad 900 naukowców z 70 instytucji na całym świecie, co czyni go jednym z najbardziej ambitnych projektów badawczych naszych czasów.

Zupełnie nowa perspektywa na ciemną energię staje się coraz bardziej wyraźna. Profesor Alexie Leauthaud-Harnett, rzecznik prasowy projektu, wskazuje na niezwykle interesujące możliwości, jakie otwierają przed nami najnowsze dane. Wyniki DESI są zgodne z klasycznym modelem Lambda-CDM, gdzie ciemna energia jest stałą kosmologiczną, a zimna ciemna materia gra kluczową rolę w strukturze wszechświata. Jednak po zestawieniu tych danych z wynikami badań mikrofalowego promieniowania tła, supernowych i efektem soczewkowania grawitacyjnego, pojawia się hipoteza, że ciemna energia może ulegać ewolucji i osłabiać się w czasie.

Profesor Will Percival dodaje, że istnieje potrzeba modyfikacji naszego standardowego modelu kosmologicznego, aby uwzględnić nowe, niepokojące dane. Obecny poziom zaufania do teorii ewolucji ciemnej energii nie osiągnął jednak jeszcze progu 5 sigma, co jest standardem dla potwierdzonych odkryć. Niemniej jednak, kombinacje danych DESI z innymi pomiarami dają wyniki na poziomie od 2,8 do 4,2 sigma, co sugeruje, że być może jesteśmy bliscy przełomu.

Naukowcy są zgodni co do tego, że jeżeli ciemna energia rzeczywiście słabnie, mogą zachodzić ogromne zmiany w zachowaniu wszechświata. Zwiększona grawitacja mogłaby zatrzymać jego ekspansję, a nawet doprowadzić do skurczenia się. Alternatywnie, ciemna energia mogłaby się wzmocnić, prowadząc do przyspieszonej ekspansji wszechświata. Nowe dane od DESI mogą otworzyć drzwi do całkowicie nowych teorii i zrozumienia fundamentów kosmosu.

Warto podkreślić, że DESI to nie tylko przegląd gwiazd, ale jedno z najszerszych badań kosmicznych w historii, pozwalające na jednoczesne badanie światła nawet z 5000 galaktyk. Celem projektu jest zbadanie 50 milionów galaktyk i kwazarów do końca 2026 roku. Dramatyczna zmiana w zrozumieniu natury ciemnej energii mogłaby mieć dalekosiężne konsekwencje dla całej astrofizyki. W nadchodzących miesiącach, DESI planuje opublikować kolejne, przełomowe wyniki dotyczące galaktyk i gromad materii w ciągu miliardów lat. To wydarzenie może dostarczyć jeszcze więcej dowodów na ewolucję ciemnej energii i jej wpływ na struktury wszechświata. Czy jesteśmy gotowi na to, co przyniesie przyszłość?