Na Wzgórzach Golan, niegdyś pole bitwy pomiędzy siłami izraelskimi a armią syryjską, sytuacja znowu staje się napięta. Ten obszar, kluczowy podczas wojen izraelsko-arabskich, zyskuje na znaczeniu w obliczu obecnego chaosu w Syrii.

Izrael kontroluje Wzgórza Golan od 1967 roku, kiedy to w trakcie wojny sześciodniowej zdobył tę strategiczną przestrzeń. Po klęsce Syryjczyków w czasie wojny Jom Kipur w 1973 roku ustanowiono strefę buforową, którą do dziś monitorują siły pokojowe ONZ. W 1981 roku Izrael wprowadził swoje prawo i administrację na tym obszarze, lecz aneksja nie została uznana przez społeczność międzynarodową, prócz Stanów Zjednoczonych.

Ostatnie wydarzenia dają znać, że sytuacja w Syrii wymaga reakcji. 7 grudnia 2023 roku z syryjskich pajów czujowych wycofały się jednostki syryjskie, co pozwoliło Izraelskim Siłom Obronnych zająć nowe, strategiczne pozycje. Izraelskie czołgi wdarły się do strefy buforowej, zajmując najwyższy szczyt pasma górskiego Hermon.

Izraelska armia przeprowadziła również serie nalotów na cele w Syrii, mając na celu zniszczenie strategicznych magazynów uzbrojenia, w tym broni chemicznej. Celem tych działań była ochrona przed ewentualnym przejęciem tej broni przez grupy zbrojne, takie jak Hezbollah.

W obliczu tych zmian premier Izraela, Benjamin Netanjahu, ogłosił "historyczny dzień dla Bliskiego Wschodu" i stwierdził, że Wzgórza Golan pozostaną częścią Izraela na zawsze. Jednak w izraelskim establishmentie bezpieczeństwa pojawiają się wątpliwości co do słuszności takich działań. Niektórzy eksperci obawiają się, że kroki te są bardziej reakcją na wewnętrzne problemy polityczne Netanjahu niż na rzeczywiste zagrożenie ze strony Syrii.

Krytyczne głosy wobec działań Izraela wyraziły takie kraje jak Jordania i Arabia Saudyjska, a ONZ oskarżyło Tel Awiw o naruszenie zawarcia strumienia rozejmu z Syrią.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że w Syrii działa obecnie wiele różnych grup rebelianckich, z mentalnością często radykalną. Jedna z najpotężniejszych frakcji - Hajat Tahrir al-Szam - obiecała być nieagresywna wobec Izraela, co rodzi pytania o wiarygodność i kontrolę, jaką posiadają nad innymi ugrupowaniami.

Izrael od lat monitoruje sytuację w regionie, dostarczając pomoc humanitarną cywilom z Druzów znajdujących się w pobliżu granicy. Możliwe, że nowa sytuacja polityczna w Syrii przyniesie więcej stabilności, co mogłoby zmniejszyć wspieranie grup radykalnych oraz osłabić Hezbollah.

Mimo wszystko, zagrożenie ze strony ugrupowań terrorystycznych pozostaje realne, a Izrael musi być przygotowany na wszelkie scenariusze. Międzynarodowa stabilność w regionie jest kluczem do bezpieczeństwa zarówno Izraela, jak i Syrii.