Reaktor jądrowy Maria w Polsce wstrzymany do maja 2025

Reaktor jądrowy Maria, jedyny taki obiekt w Polsce, przestał działać 31 marca 2025 roku i obecnie nie ma licencji na ponowne uruchomienie. Ten reaktor, zlokalizowany w Świerku koło Otwocka, odgrywa kluczową rolę w produkcji radiofarmaceutyków, szczególnie w leczeniu nowotworów. Mimo krytycznego znaczenia dla branży medycznej, procedura przedłużenia licencji napotkała na wiele przeszkód.

Maria ma moc 30 MW i została uruchomiona w latach 70. XX wieku. W ciągu swojej działalności przyczyniła się do produkcji około 10% światowego zapotrzebowania na molibden-99, niezbędny do wytwarzania radioaktywnych izotopów stosowanych w diagnostyce i terapii nowotworowej, szczególnie jodu-131. Ta sytuacja jest alarmująca, ponieważ Polska w pełni polega na dostawach z tego reaktora, a brak jego działalności może prowadzić do niedoborów cennych leków.

W latach ubiegłych reaktor przeszedł poważne remonty, które również prowadziły do przestojów, jednak bieżąca sytuacja jest inna, jako że związana jest z wygasłym zezwoleniem na działalność. Wniosek o nowe pozwolenie został złożony przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych w sierpniu 2023 roku, jednak do dnia dzisiejszego Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Państwowa Agencja Atomistyki nie wydały nowego zezwolenia. Eksperci wskazują, że problemy z przedłużeniem licencji mogły zostać rozwiązane na wcześniejszym etapie, co mogłoby zapobiec obecnemu kryzysowi.

Wstrzymanie działalności reaktora potrwa do 8 maja 2025 roku, co będzie się zbiegło z planowaną modernizacją. To kluczowy moment dla przyszłości polskiej energetyki jądrowej oraz sektora medycznego. Jak podkreślają eksperci, czasowy przestój może negatywnie wpłynąć na produkcję niezbędnych radiofarmaceutyków w Polsce, co może mieć poważne konsekwencje dla pacjentów wymagających leczenia onkologicznego.

W obliczu tych wydarzeń, rząd gwarantuje, że podejmie wszelkie kroki, aby proces licencjonowania zakończył się sukcesem, mimo że niektórzy członkowie administracji przyznają, że do niedawna nie zdawali sobie sprawy z powagi sytuacji. "Wielkiego dramatu nie będzie" - poinformował anonimowy przedstawiciel ministerstwa, jednak wiele wskazuje na to, że Polska stoi przed poważnym wyzwaniem w kilku sektorach, które mogą boleśnie odczuć skutki wstrzymania pracy reaktora Maria.