Nauka

Zmartwychwstanki: Czy to rośliny przyszłości w obliczu zmian klimatycznych?

2025-03-20

Autor: Jan

Zmartwychwstanki, znane również jako rośliny, które potrafią "wracać do życia", to niezwykłe organizmy, które wytrzymują brak wody przez długie miesiące. Widliczka łuskowata, jeden z przedstawicieli tej grupy, potrafi przeżyć nawet 6 miesięcy bez wody.

Po kontakcie z wilgocią jej liście zielenieją i wracają do życia w ciągu zaledwie kilku godzin, co czyni je prawdziwymi mistrzami regeneracji.

Zmartwychwstanki mają kluczowe znaczenie dla badań nad odpornością roślin na skutki zmian klimatycznych. Profesor Jill Farrant z Uniwersytetu w Cape Town, który studiuje te rośliny od ponad 30 lat, wierzy, że ich genotyp może dostarczyć wskazówek na temat odnowy rolnictwa w dobie narastających problemów ekologicznych.

Fascynujące jest to, że większość roślin nie przetrwa utraty wody na poziomie 10-30%, podczas gdy zmartwychwstanki znoszą nawet 95% takiego stresu. Carlos Messina z Uniwersytetu Stanowego Florydy podkreśla, że to nie tylko ich odporność jest interesująca, ale także zdolność do regeneracji po okresie suszy.

Niektórzy naukowcy, w tym Messina, zajmujący się również kukurydzą odporną na suszę, zwracają uwagę na różnice w architekturze liści roślin po nawodnieniu. Choć ich rośliny przetrwały suszę, nie powracają do poprzedniego stanu, co negatywnie wpływa na ich wzrost.

Messina ma nadzieję, że odkrycia związane ze zmartwychwstankami mogą pomóc w stworzeniu bardziej odpornych odmian kukurydzy, które będą mogły w pełni odzyskać swoją wydajność po okresach nieurodzaju.

Jednak przyszłość rolnictwa rysuje się w ciemnych barwach. Zmiany klimatyczne, szczególnie w basenie Morza Śródziemnego oraz części zachodniej Ameryki Północnej, mogą przyczynić się do znacznego pogorszenia sytuacji związanej z suszami.

W 2023 roku pożary, susze i upały spowodowały straty w uprawach, szacowane na astronomiczne 16 miliardów dolarów. Przewiduje się, że w regionach takich jak Afryka Subsaharyjska i Ameryka Południowa, produkcja żywności może stać się niemożliwa z powodu wzrastających temperatur i degradacji gleb.

Czy zmartwychwstanki mogą stać się kluczowym składnikiem przyszłości rolnictwa w obliczu rosnących kryzysów ekologicznych? Ich genotyp może być niespodziewanym rozwiązaniem w walce ze zmianami klimatycznymi, które zagrażają naszej globalnej produkcji żywności.