W ostatnich konkluzjach dotyczących rozszerzenia Unii Europejskiej ministrowie potwierdzili swoje "pełne i jednoznaczne zaangażowanie w perspektywę członkostwa w UE dla Bałkanów Zachodnich, Ukrainy i Mołdawii". Warto zauważyć, że Turcja, mimo statusu kraju kandydującego, zmaga się z uśpionym procesem akcesyjnym, który z powodu sytuacji politycznej utrzymuje się w impasie już od sześciu lat.

W dokumencie podkreślono także, że działania władz Gruzji zatrzymały negocjacje dotyczące członkostwa tego państwa. Ministrowie wyrazili zaniepokojenie niedawnym oświadczeniem partii rządzącej „Gruzińskie Marzenie”, która ogłosiła wstrzymanie procesu przystąpienia do Wspólnoty do 2028 r. W Gruzji trwają protesty obywateli sprzeciwiające się tej decyzji.

Rozszerzenie UE postrzegane jest jako inwestycja "geostrategiczna w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt”. W kontekście trwającej wojny w Ukrainie nabiera to szczególnego znaczenia. Państwa kandydujące będą musiały jednak przeprowadzić szereg kluczowych reform, w tym w obszarze wymiaru sprawiedliwości oraz walki z korupcją. Niezbędne jest zapewnienie rządów prawa i przestrzegania podstawowych wartości unijnych, jak poszanowanie praw mniejszości i wolność słowa.

W odniesieniu do Bałkanów Zachodnich ministrowie zwrócili uwagę na potrzebę utrzymania dobrosąsiedzkich relacji oraz współpracy regionalnej, co jest niezwykle istotne, zwłaszcza w obliczu napięć między Serbią a Kosowem. Kraje te muszą wkładać wysiłki w deeskalację sytuacji oraz „powstrzymać się od jednostronnych i prowokacyjnych działań, które mogą prowadzić do eskalacji napięcia i przemocy.”

Dokument zaznacza postępy Serbii w negocjacjach akcesyjnych (dotychczas otwarte 22 i wstępnie zamknięte dwa z 35 rozdziałów negocjacyjnych), ale wzywa również do większej determinacji w zakresie wdrażania reform, szczególnie dotyczących praworządności. Z kolei w przypadku Kosowa również dostrzegane są postępy, lecz zaniepokojenie budzi sytuacja na północy kraju, która pozostaje punktem zapalnym w relacjach z Serbią. Pozytywnie oceniono postępy Czarnogóry i Albanii, z których z Albanią otwarty został już szósty klaster negocjacyjny.

Unijni ministrowie zdecydowanie potępili także agresję Rosji na Ukrainę i przypomnieli, że od rozpoczęcia rozmów akcesyjnych z Ukrainą w czerwcu 2024 r., kraj ten zdołał wdrożyć wiele wymaganych reform w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości oraz administracji publicznej.

Ważne jest również wsparcie UE dla Mołdawii oraz jej aspiracji członkowskich. Ministerialne konkluzje wskazują, że od formalnego otwarcia negocjacji akcesyjnych w czerwcu 2024 r., Mołdawia poczyniła znaczące postępy w reformach, mimo trudnych wyzwań wynikających z rosyjskiej wojny w Ukrainie oraz prób ingerencji w wewnętrzne sprawy kraju, takich jak ataki hybrydowe czy manipulacje wynikami wyborów prezydenckich.